Boze boeren, gefrustreerde reizigers, Oekraïense vluchtelingen: ze zijn zo verschillend, maar hebben één ding gemeen. Ze betalen als eersten de tol voor de overconsumptie van ons en onze voorouders. Die leefden decennia lang boven hun stand, maar nu is het op. It’s paybacktime.

Al in 1972, dit jaar precies een halve eeuw geleden, kwam in Rome een groep wetenschappers bijeen  om te concluderen dat onze ongebreidelde consumptie zo niet veel langer kon. De Club van Rome schreef een schokkend en confronterend rapport, wij riepen ‘oeh’ en ‘ah’ en gingen gewoon door met waar we mee bezig waren.

Het is eigenlijk heel eenvoudig. Al sinds we meer verbruiken dan de planeet in dezelfde tijd weer kan aanmaken of herstellen, leven we boven onze stand. Consumeren we ten koste van de generaties na ons. Dat doen we in elk geval al sinds het begin van de Industriële Revolutie, maar de stelling dat we dat al doen sinds we van jagers/verzamelaars landbouwers werden, is ook verdedigbaar. Alles wat wij en onze voorouders meer opmaakten dan het ecosysteem kan herstellen, moet op een dag worden terugbetaald.

Die dag is nu gekomen. De tekorten die wij nu ervaren, zijn de tevelen die onze voorouders en wijzelf gretig en zonder nadenken tot ons namen. Al in 1972 rekende de Club van Rome ons onweerlegbaar voor waar onze consumptie uiteindelijk toe zou leiden, maar wij haalden onze schouders op. We gingen niet alleen door, we verhoogden onze consumptie zelfs per hoofd van de bevolking, en plantten ons bovendien voort tot bijna de helft meer dan toen de Club van Rome aan de alarmbel trok.



Toen Covid 19 twee jaar geleden nog een kleine reminder stuurde, had ik hoop dat de mensheid alsnog wakker zou worden. Maar nee, we maakten ons kwaad over een QR-code die we moesten laten zien om uit eten te gaan en zodra de symptomen van onze overconsumptie bestreden leken, stonden we in de rij om onze misgelopen consumptie dubbel en dwars in te halen.

Inmiddels wordt ons land geterroriseerd door boeren. Ik begrijp hun teleurstelling en zorgen, maar weet ook dat diezelfde boeren jarenlang hun zakken royaal hebben gevuld ten koste van het klimaat. Toegegeven, wij kochten hun spullen dus zijn net zo schuldig, maar hoe dan ook, roofbouw zoals die decennialang heel normaal was, is nu echt afgelopen. Ook daar geldt dat de boeren van nu de achterstallige tol betalen van hun voorgangers. Roofbouw op landbouwgrond, roofbouw op gasvelden en roofbouw op de lebensraum waar Poetin nu op aast.

Tot voor kort kon je bakfietsmoedertjes en leasevadertjes die op zaterdag kiloknallers kochten voor hun verwende bijdrage aan de overpopulatie nog verontschuldigen voor hun onnozelheid, maar langzaamaan komt de tijd dat je niet meer wegkomt met ‘wir haben es nicht gewusst’. De gruwelijkheden in de bio-industrie, het stikstofoverschot, woningnood, CO2-problematiek: wir haben es alle verursacht. En nu moeten we het alle maar eens wissen.

Boeren hebben jarenlang hun zakken gevuld en dat was hun goed recht, want ze werkten er keihard voor en wij wilden het. Maar nu is het plafond bereikt. Gelukkig is er genoeg werk voor Bertus en Tinus. In de zorg, bij de NS en bij de belastingdienst. Maar liever niet op Schiphol. Want toegegeven, dat is nog schadelijker dat de landbouw.