Columns Archieven - Frank Jacobs

2019 en mijn ingebeelde vriend

31 december 2019 door Frank Jacobs Reageer

Ik, inwoner van 2019, heb een denkbeeldig vriendje dat in 1919 leeft. Mensen denken daarom dat ik gek ben, maar daar zit ik niet mee. Praten met iemand van vroeger is leuk, alleen al omdat je niet elk verhaal hoeft af te kappen met ‘Ja, dat zag ik op Facebook’. Mijn vriend maakte de eerste wereldoorlog van dichtbij mee, las over de ondergang van de Titanic in de krant, zag Anthony Fokker met zijn Spin over Haarlem scheren en kan daar allemaal kleurrijk over vertellen.

Vele avonden hing ik dan ook aan zijn lippen, maar vorige week vroeg hij mij om over de jaren tien van mijn eeuw te vertellen. Dus legde ik hem uit wat Twitter is, en dat niet alleen anonieme angsthazen en te kleine politici, maar ook wereldleiders elkaar daar en plein publique voor rotte vis uitmaken, als opgeschoten kinderen op het schoolplein. Dat er in mijn tijd mensen opstaan die zeggen gebukt te gaan onder het slavernijverleden van hun over-over-betovergrootouders en op grond daarvan onschuldige kinderfeestjes willen verbieden. Dat er, misschien nog wel gestoorder, mensen zijn die daar serieus op in gaan, waardoor ware veldslagen ontstaan op plekken en dagen waar voorheen kleine kinderen liedjes zongen en pepernoten vingen.

Ik vertelde mijn vriend dat er dingesen zijn die zich gepasseerd voelen omdat de spoorwegen naast dames- en herentoiletten geen wc’s hebben voor wat niet weet bij welke van de twee groepen het zich thuis voelt. Dat er vrouwen zijn die een godsvermogen neertellen voor een pilotenopleiding en vervolgens niet solliciteren omdat het woord piloot in de vacatureomschrijving te mannelijk staat. Dat armoede wordt gedefinieerd door niet met het vliegtuig op vakantie te kunnen en je kinderen niet elke twee jaar de nieuwste smartphone te kunnen geven.

Dat er onlangs een windmolen omwaaide en dat een politicus dat incident aangreep om een pleidooi te houden voor kernenergie. Dat begrijp ik trouwens wel, want in Tsjernobyl en Fukushima heeft nog nooit iemand een windmolen op zijn hoofd gekregen. Maar mijn vriend vroeg of die man wel goed snik is, wat ik pareerde door te vertellen dat deze Thierry Baudet juist heel belezen en erudiet zegt te zijn. Ook dat geloof ik wel, want Baudet verrijkte zijn congres onlangs nog met De Grote Denkers van onze tijd: Lange Frans, Klaas Wilting, Jenny Douwes en Robert Jensen. Dat zei mijn vriend gelukkig dan weer niks.

Dat er mensen zijn die elke jaarwisseling een houtstapel ter hoogte van een flatgebouw in de fik steken en toen dat afgelopen jaar op een haar na tot gevolg had dat echte gebouwen in vlammen opgingen en dat vreugdevuur verboden werd, ze hun eigen stad maar gingen vernielen.

Dat kinderen die ooit vochten om een stuk speelgoed, dat nu laten verstoffen om op Youtube te kijken hoe een ander kind met dat speelgoed speelt. Of het uitpakt, en daar geld mee verdient. Dat mensen op Facebook de hele wereld laten zien wat ze eten, waar ze wonen, hoe lang ze op vakantie zijn en waar die dure flatscreen staat, maar op hun achterste poten gaan staan over privacy wanneer de politie observatiecamera’s hangt in een uitgaansgebied met veel zinloos geweld.

in Tsjernobyl en Fukushima heeft nog nooit iemand een windmolen op zijn hoofd gekregen

Daarover gesproken: met een grote groep een kind isoleren, het tot moes trappen, dat filmen en op Youtube zetten: ook hartstikke lachen in de jaren tien van de 21^e eeuw.

Ik vertelde mijn vriend dat hij in een wereld met nog geen twee miljard mensen leeft, terwijl wij hard op weg zijn naar de acht miljard en doorfokken en -consumeren als lemmingen op weg naar de afgrond. Dat om dat allemaal te voeden de regenwouden smelten als sneeuw voor de zon, de poolkappen smelten als regenwouden voor de hebzucht, elke brugklasser kan extrapoleren dat we op deze manier de jaren tien van de 22e eeuw niet halen, en er nog hele volksstammen zijn die de klimaatcrisis glashard ontkennen. En de mensen die zich daar wel zorgen om maken, klimaatdrammers of -gekkies noemen. ‘Zoals de wetenschappers die opperden dat de aarde niet plat is, werden verketterd?’, vraagt mijn vriend. Ik knik, met schaamrood op mijn kaken.

Dat ik afgelopen zomer op een vol terrasje in Leiden tot de ontdekking kwam dat mijn gezelschap en ik de enigen waren die niet in hun smartphone zaten te staren.

Al die tijd zat mijn ingebeelde vriend me meewarig aan te kijken. Toen ik was uitgesproken, schudde hij zijn hoofd. ‘Ik zou bijna zeggen dat jullie toe zijn aan een tweede wereldoorlog’, verzuchtte hij. Hij sloeg de rest van zijn bier achterover, stond op en liep zonder nog wat te zeggen naar buiten. Sindsdien heb ik niets meer van hem gehoord.

Mensen denken dat ik gek ben omdat ik een denkbeeldige vriend heb en daar heb ik nooit mee gezeten, maar nu denkt die denkbeeldige vriend ook dat ik gek ben en dat raakt me. Omdat ik me realiseer dat hij gelijk heeft.

Zwarte Piet? Zand erover

16 november 2019 door Frank Jacobs Reageer

Zwarte Piet, daar vind ik niets van. Dat is opmerkelijk, want ik vind altijd overal wel wat van en uitgerekend van Zwarte Piet, waar iedereen wel wat van vindt, vind ik niets. Maar al vind ik dan niets van Zwarte Piet, des te meer vind ik van mensen die wél iets van Zwarte Piet vinden.

Mensen die zich druk maken om Zwarte Piet zitten zijn, zo vermoed ik, dezelfde mensen die zich opwinden over André Hazes en Bridget Maasland. Mensen die boos zijn wegens Zwarte Piet – ongeacht hun standpunt – maken zich zorgen over het aantal decibels dat een moskee voortbrengt. Mensen die zich opwinden rond de pietendiscussie zitten, zo denk ik, verlegen om een paar échte problemen. Volgens mij kunnen ze in Raqqa nog wel een paar handjes gebruiken; dáár hebben ze pas problemen. Dan kunnen beroepswerkloze Jerry Afriyie en aandachtsjunkie Jenny Douwes na een dagje noeste arbeid misschien een dampende wiedergutmachungswip maken.

Mensen die met droge ogen beweren dat Zwarte Piet racisme is, hebben een grote witte eierdop op hun kop. Mensen die zich, 154 jaar nadat Abraham Lincoln er een punt achter zette, beroepen op ‘hun’ slavernijverleden, hebben een fenomenaal geheugen. Evengoed zou ik ontbinding van de Bundestag kunnen eisen, omdat de Duitsers, nog maar 77 jaar geleden, mijn halve dorp met de grond gelijk maakten.

Mensen die vinden dat Zwarte Piet moet blijven, lijken net zo gek. Vandaag wemelt het op social media van een plaatje dat door een Zwarte Piet-voorstander is gemaakt. Een tekening waarop Sinterklaas een hakenkruis op zijn mijter heeft. Een blokkeerfries (of iemand die zich als zodanig voordoet) pakte een vel papier, gapte de kleurpotloden van zijn kind (het zal je ouder wezen) en maakte een tekening van Sinterklaas met hakenkruis en Hitlersnorretje.

Is dat triest? Nou en of. Is dat erg? Ach, tekenen kan heel therapeutisch werken, even afgezien van het onderwerp. Nee dus, een psychopaat die een lelijke tekening maakt is niet erger dan een psychopaat die een kopje thee zet. Deze tekening zou vroeger niet veel verder zijn gekomen dan de keukentafel van deze droeftoeter.

Het gaat mis bij al die verontwaardigde mensen op social media die vloekend en tierend deze tekening vanaf de Friese keukentafel in miljoenvoud over de wereld verspreiden. Een brandende plas olie mag je nooit met water blussen, omdat het vuur zich door dat water razendsnel verspreidt. Deze gestoorde ‘blokkeerfries’ is een druppeltje olie. En u, beste boze twitteraars en facebookers, bent water. Dankzij uw retweets is Sinterklaas met hakenkruis hét beeld van Sint Nicolaas 2019. Dankzij uw podium wordt de polarisering weer een tandje hoger gezet. Geert Wilders en Thierry Baudet laten u danken.

Een oliebrand blus je niet met water, maar door er zand over te gooien. Of nog beter, hem gecontroleerd uit te laten branden.

Zwarte Piet? Kappen en zand erover!

De leugens van Koos Spee

25 oktober 2019 door Frank Jacobs Reageer

“Als landelijk verkeersofficier zocht Koos ‘flitspaal’ Spee volop de media en wist hij het aantal verkeersdoden te halveren naar ruim 600 per jaar. Nu stijgt het aantal slachtoffers weer. In een nieuw boek geeft hij de politiek en met name de VVD-kabinetten van Mark Rutte de schuld van de verslechterende verkeersveiligheid.”

Aldus de aanhef van een artikel in het Algemeen Dagblad van vrijdag 25 oktober 2019. Verkeersofficier Koos Spee halveerde het aantal verkeersdoden. Met andere woorden: zeshonderd mensen per jaar hebben hun vege lijf te danken aan Koos Spee? Zeshonderd mensen per jaar waren er nu niet meer geweest als Koos Spee zijn flitspaalterreur niet over Nederland had uitgerold?

Voormalig verkeersofficier Koos Spee maakte ooit jacht op de radardetector, nu kan hij zich beter zorgen maken om de leugendetector. Aantoonbare grootspraak en aperte flauwekul natuurlijk, maar het Algemeen Dagblad tikt het klakkeloos over. Helaas Spee, het spijt me AD: de daling van het aantal verkeersdoden komt door onder meer het vastlopen van het verkeer (files zijn kut, maar het voordeel is dat het bij 30 km/h moeilijk doodgaan is) en de toenemende technische veiligheidssystemen in auto’s. Dat het aantal verkeersdoden de laatste jaren weer stijgt, heeft niets te maken met het feit dat Koos Spee zijn dagen slijt met het naar de kroon steken van Bomans en Carmiggelt, maar komt onder meer doordat andere bejaarden met mach 2 door het verkeer zijn gaan scheuren op hun e-bikes en de jongere generaties de hel dag, dus ook achter het stuur, als zombies in hun smartphones zitten te staren.
Koos Spee heeft met zijn flitspaaltjes serieus bijgedragen aan de nationale schatkist en dat is beslist een waardevolle contributie die hem zelfs een koninklijke onderscheiding opleverde (zelfs lintjes zijn aan devaluatie onderhevig), maar wees in godsnaam niet zo smakeloos om mensenlevens op je conto te trekken. En David Bremmer, check eerst eens voordat je iets klakkeloos overtikt, of zet er, als checken te veel moeite is, aanhalingstekens omheen. Deze claim is veel te boud om kritiekloos over te nemen.

Voormalig verkeersofficier Koos Spee heeft daarentegen een hele reeks aan misstappen op zijn conto. Van verkeersveiligheid heeft het niet bijster intelligente, omhooggevallen en plat Haags pratende mannetje weinig kaas gegeten, maar de media manipuleren kon hij altijd als de beste. Dat is op zich al niet fraai, maar voor een hoofdofficier van justitie grenst het aan het criminele. Daarover gesproken: dat Spee een strafrechtelijke vervolging inzette nadat ik hem in een column had vergeleken met een struikrover, dat mag hij uitleggen aan degenen die deze rechtszaak moesten betalen (lees: u). Maar dat hij in die zaak (die door de OvJ als belachelijk werd afgedaan, maar ja, bevel van hogerop) vals belastend materiaal in mijn dossier propte, gaat alle grenzen te buiten.

Dat hij de Vara ooit dreigde de toegezegde CJIB-cijfers aan een ander medium exclusief te geven als de omroep mij aan het woord zouden laten, is misschien niet strafbaar, maar op zijn minst onfraai. Erger is dat Koos Spee redactionele inspraak eiste in het programma Blik op de Weg. Toen producent en bedenker Leo de Haas dat weigerde, verbood Spee de politiekorpsen nog langer aan het programma mee te werken en begon hij zijn eigen plagiaat, Wegmisbruikers genaamd.

Er zijn ambtenaren over minder gestruikeld, maar Koos Spee heeft een streepje voor. Eerder al tikte De Telegraaf Spee’s mantra’s klakkeloos over, inmiddels is ook het AD overstag. Dat schrijft vandaag dat Spee het aantal verkeersslachtoffers heeft gehalveerd. Volslagen en aantoonbare onzin, maar aantonen en checken, dat is te veel moeite voor de krant. Spee moet een boekje verkopen over zijn leven. Hoe mevrouw Spee op zondag een dampende pan aardappelpuree op tafel zet, er spruitjes en een goed gereformeerde bal gehakt bij serveert en dat Koos dan zegt: lekker, schat. Zoiets verkoopt zichzelf niet, dus moet het Algemeen Dagblad hem daarbij helpen. En dat doet het. Braaf.

Foei Halsema!

14 augustus 2019 door Frank Jacobs Reageer

Vandaag staat de wereld even stil. Tenminste, voor wie zijn nieuws uitsluitend uit De Telegraaf haalt. De burgemeester van Amsterdam heeft een puberend kind, dat heeft kattenkwaad uitgehaald en dat is nieuws waar al het andere voor wijkt. Een paar foto’s van een zorgelijk kijkende Femke Halsema, omlijst door een wat van aannames en suggesties aan elkaar hangende teksten en scoren maar.

Rotte eieren voor de burgemeester van Amsterdam: mevrouw Halsema heeft een kind en dat haalt kattenkwaad uit. Niemand minder dan John van den Heuvel, die ‘misdaadverslaggever’ die altijd kijkt of hij nodig moet poepen en zijn tijd verdeelt tussen bn’er proberen te worden en te lijken op Peter R. de Vries, schrijft er zijn pen bot op. Politie en justitie probeerden, zo schrijft Van den Heuvel verontwaardigd, de zaak ‘onder de pet te houden’. Toegegeven, dat is inderdaad opmerkelijk. Elk andere kattenkwaad uithalend kutjong wordt in Nederland immers met naam en toenaam aan de pers opgevoerd. Vreemd dus dat deze jongen, die tegen wil en dank burgemeesterszoon is, in de luwte werd gehouden.

Femke Halsema is burgemeester van Amsterdam, maar daarnaast heeft ze het volste recht op een privé-leven als ieder ander. Inclusief het toegeven aan de instinctieve voortplantingsdrang (al is dat voor iemand met haar politieke achtergrond een beetje onhandig) en de daarbij horende problematiek. Zonder dat de Basisweg Het Groene Zoodje van de 21e eeuw wordt. Ergens, Telegraaf, érgens moet je toch een klein beetje fatsoen in je vezels hebben. Pek voor Barbie, ezelsoren voor Geer en Goor: prima. Die mensen leven daar voor en van. Bovendien hoeven je lezers die lui niet te googelen.

En John van den Heuvel: schuif vanavond, net als je Grote Voorbeeld Peter R. de Vries, aan bij het dagelijkse NK Toeten noch Blazen en laat daar je darmen leeglopen. Dan richt je minder schade aan, al was het maar omdat bij RTL Boulevard de doorsnee-kijker zich bij het horen van de naam Femke Halsema hoogstens afvraagt in welk seizoen van GTST ze speelde. En succes vandaag met je research. Misschien ontdek je nog dat kleine Halsema soms een jointje rookt, meisjes heeft gekust, of – God behoede ons – Fortnite speelt.

Een dagje aan het strand

23 juni 2019 door Frank Jacobs Reageer

Op 18 km uit de kust staan een paar windturbines. Horizonvervuiling, zeggen de tegenstanders, horeca-ondernemers en toerisme voorop. Maar wie op een mooie zomerdag naar het strand van Katwijk gaat, merkt dat de echte vervuiling veel dichterbij is dan die bijna onzichtbare molens aan de horizon.

“Heeft u ook verse jus?”
“Zeker,” knikt de jongen. Hij tikt mijn bestelling op zijn smartphone en verdwijnt richting de bar.
Ik leun achterover en laat mijn blik over de rokende en zwetende menigte glijden. Hoewel het nog voor de middag is, zijn vrijwel alle tafels, banken en ligstoelen van strandpaviljoen Pxxx xx al bezet. Het is zondag en volgens het KNMI gaan we vanmiddag richting de dertig graden. Vlak voor mij zit een groep mannen van middelbare leeftijd. Wat ze precies bindt, is moeilijk te zeggen, maar ik geloof niet dat het bevriende cardiologen zijn. Er is in elk geval één overeenkomst: ze hebben allemaal – alle tien, tel ik nu – een bonte verzameling tatoeages op hun omvangrijke lijf. Ik probeer de afbeeldingen en teksten te ontcijferen. Runentekens, gotische letters, Chinese karakters: culturele verbroedering begint op de lijven van de simpelen der geest. Een van de mannen heeft een meer dan levensgrote schedel met stetson over de hele breedte van zijn rug. Tussen de schouderbladen van zijn maat prijkt een schepsel dat Tolkien en J.K. Rowling samen na een wilde avond vol drank en drugs nog niet verzonnen hadden gekregen. Hier zit minstens een kamerzetel aan electoraat PVV bijeen. Forum voor Democratie is zelfs voor deze heren te hoog gegrepen, vrees ik.

“Verse jus?” De jongen zet het glaasje op mijn tafel. Ik bedank hem, vis het rietje uit mijn drankje en neem een slok. Is dit verse jus? Als je dit vocht in een analyse-apparaat zou doen, zou spontaan een reclamespot van Appelsientje op het computerscherm verschijnen. Op zijn gunstigst; dit is eerder een Lidl-huismerk. Voor de zekerheid kijk ik op de kaart. Er staat toch echt ‘verse jus’. En de prijs (€4,75 voor dit pisglaasje) maakt dat je mag verwachten dat de baas de sinaasappels hoogstpersoonlijk aan je tafel komt uitpersen, terwijl zijn vrouw je schouders met kokosolie los masseert en de fanfare je lievelingsmuziek speelt.

Ik denk dat de baas er vandaag niet is. Hij moet op cursus zijn, waar zijn muziekkeuze wordt verfijnd. Uit de luidsprekers van het terras klinkt harde après-ski-muziek: Ik heb een toet-toet-toeter op mijn waterscooter.. Is dit zijn manier om de tafeltjes zo gauw mogelijk weer vrij te krijgen voor nieuwe klanten? De cardiologen naast mij jaagt hij er in elk geval niet mee weg. Ze deinen met de muziek mee en zwaaien met hun bierflesjes en sigaretten in de lucht. Pas na een tijdje ontdek ik dat die muziek niet uit de speakers van Pxxx xx komt, maar uit de gettoblaster van de mannen. Pxxx xx durft mij voor €4,75 Appelsientje als verse jus te verkopen, maar voor een grote groep getatoeëerde kerels met dreunende gettoblaster doen ze braaf hun eigen muziek uit.

Ik besluit in de toeter en de waterscooter mijn meerderen te erkennen en reken af. Ik geef het kind van de bediening ondanks de Appelsientje nog een euro fooi, omdat ik heb gehoord dat Pxxx xx van alle strandtenten het slechtst betaalt, klok mijn verse Appelsientje weg en loop richting de branding, waar ik na enig zoeken nog een plekje weet te bemachtigen. Ook hier allemaal mensen om me heen die zo aardig zijn mij mee te laten delen in hun nicotine en muziek, maar het staat in elk geval niet zo hard als de waterscooter van de cardiologenclub.

Al gauw hoor ik de muziek van de mensen om mij heen niet eens meer, want een enorme speedboot doet bulderende op-en-neertjes voor het strand. De schipper, die met zijn voorkomen naadloos bij het groepje van Pxxx xx zou passen, scheert af en toe gevaarlijk dicht langs de laatste paar zwemmers die zich nog niet uit de voeten hebben gemaakt. De reddingsbrigade kijkt de andere kant uit. 75 jaar geleden staken dappere mannen vanaf dit strand bij nacht en ontij in zee om per kajak de 150 km lange overtocht naar Engeland te wagen, tussen Duitse patrouilleboten door. Deze geslaagde snackbarhouder waant zich een held door met zijn drijvende damesbrommer voor het stand op en neer te racen.

Ik pak mijn spullen en ga naar huis. Misschien dat ik vanavond, voor het slapen gaan, nog een stukje over het strand ga lopen. Wanneer alleen de lege bierblikken, volle luiers en sigarettenpeuken van deze mensen nog zijn achtergebleven.
Ach, voor je het weet is het weer herfst.

De mysterieuze verdwijning van Anja Schaap: wat houdt de politie achter?

19 juni 2019 door Frank Jacobs 4 Reacties

Anja Schaap, de jonge vrouw die eind mei na een avondje stappen in het niets verdween, is dinsdag dood aangetroffen in de Noordzee boven de Waddeneilanden, net voordat haar vermissing van regionaal nieuws eindelijk een item in Opsporing Verzocht was geworden. Haar lichaam mag dan gevonden zijn, wat er in de aanloop naar haar vermissing met haar gebeurde, is nog steeds een mysterie. Wie kritisch naar de uitzending van Opsporing Verzocht keek, kan niet anders concluderen dan dat de politie óf griezelig weinig weet, óf heel veel achterhoudt.

Op dinsdagavond 28 mei 2019 om 19:25 arriveert de 33-jarige Anja Schaap bij café In den Blauwen Bock aan de Badstraat, net achter de boulevard van het strand van Katwijk aan Zee. Ze brengt de avond door met een man, naar verluidt een neef, die in een B&B erboven logeert. Om 01:50 verlaat ze het café alleen, slaat rechtsaf richting de kruising met de Tramstraat, die ze volgens camerabeelden ‘tegen tweeën’ oversteekt. Om 2:04 wordt ze op de Binnensluis gefilmd door een camera van snackbar De Heeren van Katwijck, wat overeen komt met de meest logische weg naar haar appartement aan de Wega, vlakbij Space Expo. Om 2:40 rammelt ze aan de deur van cafetaria Family aan de Poolster, 200 meter van haar huis. Dat is gesloten, dus keert ze onverrichter zaken terug. Waarheen, dat is onduidelijk, want de Poolster is een zijstraat van haar logische route. Pas een uur later, om 3:40, wordt ze opnieuw gefilmd door de camera van de Heeren van Katwijck aan de Binnensluis. Ditmaal slaat ze af richting de Buitensluis, via de Kanaaldijk. Tien minuten later filmt een camera aan de andere kant van de Buitensluis in de verte een silhouet dat sterk lijkt op Anja Schaap en als ze dat inderdaad was, zijn dit de laatste beelden van de vrouw. Om 6:10, twee uur en twintig minuten na die laatste beelden, wordt op de Campingweg, een stuk terug richting haar huis, net voorbij de Heeren van Katwijck, een vrouw gezien die Anja geweest zou kunnen zijn. Ruim twee dagen later, vrijdagochtend 1 juni, wordt in het water op de hoek van de Melkweg en het fietspad Rijnsoever Zuid Anja’s zwarte tas gevonden, waarin onder meer haar mobiel.

Vrijwillige verdwijning

Tot zover de feiten. Daarmee valt Anja’s tocht aardig te reconstrueren, maar dat levert meer vragen op dan antwoorden. Om te beginnen is het opmerkelijk hoe weinig mededeelzaam de politie is over Anja’s persoonlijke omstandigheden. Hoe staat ze in het leven? Heeft ze een relatie, kinderen, problemen, werk? Allemaal zaken die met haar verdwijning te maken zouden kunnen hebben, of een al dan niet vrijwillige verdwijning meer of juist minder waarschijnlijk maken. Aanvankelijk wordt zelfs haar achternaam stil gehouden. Opmerkelijker nog is hoe de politie om de feiten heen draait omtrent haar omstandigheden die avond. “Ze lijkt vrolijk”. Wat heet: de diverse camerabeelden laten duidelijk zien dat ze nogal onvast loopt. Wie daaraan twijfelt: bekijk de beelden van het begin van de avond en je weet dat Anja toen wél een vaste tred had. Op de beelden van de bar is te zien dat ze nogal giechelig doet. Voor een vreemde lijkt ze aangeschoten, maar dat zou nog haar aard kunnen zijn. Zeker is echter dat ze moeite heeft haar wijnglas op het viltje te krijgen en het rechtop te houden. Nou is het het goed recht voor een volwassen vrouw om af en toe een avondje los te gaan, en dat haar alcoholgebruik daarna niet aan de grote klok gehangen wordt, maar in dit geval zou het zomaar cruciale informatie op de weg naar de ontknoping van het mysterie kunnen zijn.

Logische route

Want zeg zelf: wat wil een mens na ruim vijf uur gezellig pimpelen? Een vette bek en onder de wol. Aanvankelijk lijkt haar pad ook keurig die richting in te gaan. De tijdsintervallen tussen de eerste cameraregistraties komen aardig overeen met haar meest logische weg naar huis: via de Sluisweg over de Binnensluis en de Melkweg naar de Wega. Wie om 01:50 bij In den Blauwen Bock vertrekt, zal inderdaad zo rond 2:04 De Heeren van Katwijck passeren. Maar de volgende keer dat Anja wordt gefilmd is bij cafetaria Family, lopend 13 minuten verder. Ze doet daar echter 36 minuten over, waarmee we haar 23 minuten kwijt zijn. Daarna loopt ze weer weg bij Family en duurt het een uur voordat ze die 13 minuten terug naar de Heeren van Katwijck heeft overbrugd. Opnieuw zijn we haar kwijt, nu ruim drie kwartier.
Wat heeft Anja in die drie kwartier gedaan? Wie de beelden van snackbar Family goed bekijkt, zal zien dat ze niet aan de deur trekt als een teleurgestelde klant die op een broodje shoarma voor het slapen gaan rekent (naar binnen turend op zoek naar een teken van leven), maar eerder als iemand die gewend is de sleutel te hebben (ze lijkt zelfs in haar tas te kijken terwijl ze dat doet). Ze geeft het al gauw op en verdwijnt onverrichter zaken in dezelfde richting als waar ze vandaan is gekomen: naar haar huis, dat bijna letterlijk om de hoek is? Of naar iemand?

Opsporing Verzocht

Het heeft er in elk geval alle schijn van dat ze in die drie kwartier weer heeft gedronken, of (al dan niet vrijwillig) iets anders heeft gebruikt dat haar motoriek niet ten goede kwam. Want waar ze op de beelden rond cafetaria Family al wat vaster op haar benen staat dan net na het verlaten van In den Blauwen Bock, lijkt ze op de beelden van 3:40, wanneer ze van de Hoorneslaan rechtsaf slaat naar de Kanaaldijk, bij elke stap bijna over haar eigen benen te struikelen. Of is ze drijfnat, zoals meerdere mensen opperen? Uit de screenshot rechts zou je kunnen opmaken dat ze op haar telefoon kijkt. Hoe dan ook, ze weet de Buitensluis tien minuten later te bereiken (als we de vage beelden van de camera aan de andere kant van de dijk mogen geloven), om vervolgens in het niets te verdwijnen, haar dood tegemoet.
Of haar tas in het water bij de Melkweg verdwijnt bij haar tweede passage (tussen 2:40 en 3:40), of pas nadat de laatste beelden worden gemaakt (3:50), zegt de politie niet te weten. In Opsporing Verzocht wordt immers betwijfeld of ze op de beelden van 3:40 haar tas nog bij zich heeft en aangezien haar telefoon daar in zit, mag je verwachten dat het moment van te water gaan nauwkeurig vast te stellen is (mits ze haar telefoon niet eerder zelf uitschakelde, of de accu het begaf). Daaruit mogen we voorzichtig concluderen dat Anja’s telefoon nog na 3:50 een mast heeft aangestraald.

Verkeerde persoon

De vrees dat Anja Schaap de verkeerde persoon is tegengekomen, al dan niet op of rond de parkeerplaats in de Noordduinen, is natuurlijk levensgroot. Wanneer ze inderdaad zo onder invloed van wat dan ook was als de beelden van 3:40 doen geloven, kan ze een gemakkelijke prooi zijn geweest voor een kwaadwillende. Maar dat scenario verklaart niet wat een gezonde jonge vrouw er toe dreef om na een gezellig avondje in de kroeg nog urenlang rond te dolen, waarbij ze op een gegeven moment bijna thuis was, maar toch weer terug ging. Dat ze na vijf en een half uur in de kroeg wat onvast op haar benen stond, is niet zo raar. Maar het lijkt erop dat ze tussen 2:40 en 3:40 opnieuw een flinke dosis alcohol binnen kreeg. Hoe? Van en/of met wie? Tenzij diegene iets met haar verdwijning te maken heeft, is het vreemd dat de politie dat niet lijkt te weten; het is immers niet strafbaar een volwassen vrouw op een paar drankjes te trakteren, maar desondanks heeft hij of zij zich blijkbaar niet gemeld. Of had ze zelf een heupfles ‘for the road’ op zak? Onwaarschijnlijk: dat is vooral iets voor mensen met een drankprobleem, en dan zou haar familie daar toch van hebben moeten geweten. Het zou allemaal nog geheimzinniger worden als blijkt dat de onbekende vrouw die om 6:10 op de Campingweg is gezien inderdaad Anja was. Dat zou betekenen dat ze na haar moment op de Kanaaldijk nóg ruim twee uur heeft gedoold.

Mysterie

Nu haar lichaam is gevonden, is de onzekerheid over haar lot weggenomen. Maar dat doet niets af aan de raadsels rond de uren die vooraf gingen aan haar raadselachtige verdwijning.

Update: woensdag 18 december 2019, ruim zes maanden na haar dood, maakt justitie bekend dat Anja Schaap niet door een misdrijf om het leven is gekomen.