blogger Archieven - Frank Jacobs

Like me of zwijg

15 januari 2019 door Frank Jacobs Reageer

Het internet is een podium waar iedereen op kan klimmen. Die nieuwe vrijheid heeft beslist veel goeds voortgebracht, maar kent ook een keerzijde. Zelfbenoemde internetsterren smeken om commentaar, maar kunnen daar absoluut niet mee omgaan.

De als Oost-Europese hoertjes opgedofte tienermeisjes die vanuit hun ouderlijke slaapkamers om duimpjes bedelen zijn inmiddels niet meer weg te denken van YouTube. Heel af en toe breekt er een daadwerkelijk door en dat worden precies die dames die alle negatieve invloeden van catwalkmodellen, waar we ons al die jaren zo zorgen om maakten, in het kwadraat terugbrengen naar zwakke, beïnvloedbare jongeren: wees mager, spuit je lippen op en botox je oogleden: wees als ik. Oh ja, en gebruik de mascara van mijn sponsor. En like me zoals ik mezelf like.

Ook de schone kunst van het schrijven is onderhevig aan digitale erosie. Omdat ik al mijn hele leven boeken verslind, beroepsmatig met taal werk en er van overtuigd ben dat er buiten de gevestigde orde een groep getalenteerde, maar nog niet ontdekte schrijvers moet zijn, begon ik een tijdje geleden een aantal Facebookgroepen te volgen waar dit soort potentieel schrijftalent elkaar op weg zegt te helpen. Al gauw kwam ik er achter dat schrijftalent en zelfreflectie kwaliteiten zijn die meestal hand in hand de benen nemen.

‘Jij bent hier duidelijk niet om vrienden te maken’

Af en toe las ik stukjes die getuigden van een smeulend schrijftalent, maar die werden, voordat ze vlam konden vatten, stelselmatig ondergespoeld door een stortvloed aan schreeuwerige postings van mensen die op het punt staan een boek uit te geven en daar vast fragmenten uit plaatsten, met de vraag aan de groepsleden wat ze ervan vinden. Na een tijdje hoofdschuddend knullige stukjes vol spel- en stijlfouten te hebben doorgespit, beging ik de fout die vragen letterlijk te nemen. De allerslechtste teksten liet ik voor wat ze waren, maar enkele pikte ik er uit om ze te redigeren.

Pek en veren werden mijn deel. “Jij bent hier duidelijk niet om vrienden te maken”, reageerde iemand (klopte trouwens wel). “Als je het niks vindt, dan lees je het toch niet?” “Wie is die arrogante bal?” Verschrikt scrolde ik nog eens door die pagina’s en toen pas viel het me op: bijna al die stukjes van op het punt van debuteren staande schrijvers hebben nul reacties. Nul likes. En áls er iemand reageert, is het iemand die zelf geen eigen stukjes plaatst.

Al die op punt van debuteren staande sterschrijvertjes zijn helemaal niet uit op hulp of opbouwende kritiek, weet ik nu. Daar kunnen ze namelijk helemaal niet mee omgaan. Ze vragen om commentaar, maar wat ze willen is bevestiging. Bevestiging van precies dat wat ze zo deerlijk ontberen: schrijftalent. Lees me en vind me leuk, maar houd je smoel.

Like me of zwijg.

Social influencers

12 maart 2018 door Frank Jacobs Reageer

De deur van de hospitality lounge gaat open. Een stuk of tien meisjes stromen de ruimte in. De meesten hebben een Picasso-pet of een belachelijke (maar ongetwijfeld modieuze) hoed boven hun duckface, sommigen dragen bont en allemaal kijken ze uit hun ogen of ze nodig moeten poepen. Het kan ook zijn dat ze zichzelf erg belangrijk vinden. De dame naast mij stoot me aan en knikt naar het circusachtige gezelschap. “Daar loopt een vermogen aan handtasjes de kamer binnen,” grinnikt ze.

We zijn bij de persintroductie van een nieuwe auto en dit zijn de social influencers. Terwijl wij, de ouderwetse vakpers, worden betaald door onze lezers om een onafhankelijk, weloverwogen en vakkundig oordeel over die nieuwe auto te vellen, laten deze clowns zich door de fabrikant betalen om bij dit evenement aanwezig te zijn. Toegegeven, die afhankelijkheid weten ze goed te verbergen: terwijl hun gast-(en brood-)heer trots de kwaliteiten van zijn nieuwe auto uitlegt, hebben de social infuencers alleen maar aandacht voor hun (ongetwijfeld ge-productplacede) smartphones. Aan fatsoen hangt blijkbaar een ander prijskaartje.

Ik loop al bijna een kwart eeuw mee in de autowereld en daarom valt het me op dat een branche, die tot voor kort zo progressief was als heksenverbranders, ineens volkomen doorslaat naar de andere kant. Onlangs was ik op reis voor een nieuw model van een automerk dat vooral door senioren wordt gekocht. Er was een meisje mee met een Instagram-account, maar zonder rijbewijs. Haar vriendje mocht ze meenemen, omdat hij een YouTube-account had. Uiteindelijk plaatste het meisje tien foto’s op haar Instagram-pagina, waarvan negen van het hotel en de stad en één met de auto in kwestie, hashtag het merk. Jammer voor het merk dat ze het merk verkeerd had gespeld. Daar heb je dan twee vliegtickets, een hotelkamer en een boel catering aan uitgegeven.

Social influencers. Het is nogal sneu dat er blijkbaar zo veel jongeren zijn die behoefte hebben aan dit soort types om ze te vertellen wat ze leuk en mooi dienen te vinden: een hele generatie mensen die niet in staat lijkt te zijn zelf een mening te vormen. Elke generatie heeft zijn zwakke vogeltjes, maar als je de volgersaantallen van die boos kijkende Instagrammeisjes mag geloven, is deze generatie bijna volledig zwakbegaafd.

Ik begrijp dat je, wanneer je lipgloss of maandverband verkoopt, alle belang hebt bij social influencers. Hun doelgroep is net voor het eerst ongesteld geworden en wil graag als een Oost-Europese callgirl op Tinder staan. Maar ze zijn nog vele jaren verwijderd van hun eerste autootje. Dat lijken de automerken zich niet te realiseren. Dat je ‘volgers’ heel eenvoudig kunt kopen, lijkt in de autoburelen evenmin te zijn doorgedrongen. Een niet nader te noemen importeur van een mainstream-merk heeft van zijn fabriek de opdracht gekregen tachtig procent van het pr-budget te besteden aan meisjes met gekke hoedjes. Van een niet nader te noemen premium-merk weet ik dat ze overwegen een professioneel autoblad geen testwagens meer mee te geven omdat het te kritisch zou zijn. Liever laten ze vloggertjes en social influencers in hun merk rijden. Die hebben geen benul, maar zeggen precies wat ze in de mond gelegd krijgen, mits dat op een bedje van euro’s is.

Uiteindelijk is het allemaal marktwerking. Het publiek wil niet langer betalen voor content, maar de makers van die content hebben nog steeds een hypotheek en boodschappen te betalen. Dus gaan producenten betalen voor die content en moet het publiek genoegen nemen met recensies van mensen die tegen betaling zeggen wat de producenten willen dat ze zeggen.

You pay peanuts, you get monkeys. Of moeilijk kijkende meisjes met gekke hoedjes. Ik hoop dat hun expertise je straks behulpzaam zal zijn wanneer je moet kiezen aan welk model je die veertig mille besteedt.

Autojournalist

16 september 2015 door Frank Jacobs 9 Reacties

Ik ben autojournalist. Dat klinkt niet zo ingewikkeld en dat is het ook niet. Een auto is een gebruiksvoorwerp, waar door heel veel knappe koppen heel lang aan is gewerkt; daar kan weinig mis mee zijn. Ik reis naar een ver land, rijd een paar blokjes met zo’n auto om en concludeer dan dat hij wel lekker rijdt en goed stuurt. En dat de kofferruimte twintig liter groter is dan bij het vorige model. Dat laatste hoef je overigens niet zelf te meten, dat kun je opzoeken. Meestal staat het gewoon in de persmap. Ik geef toe, mijn verzameling Pulitzerprijzen en gouden camera’s is overzichtelijk.

Moeilijk is het dus niet, autojournalistiek, maar leuk des te meer. Je vliegt de hele wereld over en rijdt de duurste auto’s. Die zeldzame combinatie heeft altijd een bijzonder pluimage mensen getrokken. Toen ik me daar ruim vijftien jaar geleden bij voegde, verbaasde ik me er al over. Mannen op leeftijd, blasé omdat ze alle tophotels al hadden gezien, die voor minder dan business class het vliegtuig niet in stapten en die op een perstrip eerst vroegen wat ‘het cadeau’ (op persreizen lag vroeger altijd een presentje op je hotelkamer) was en daarna pas om welke auto het eigenlijk ging. Weinig inhoud, maar lachen kon je wel met ze. Ze wisten wat van auto’s en ze schreven voor grote titels.

De wereld verandert en de mediawereld twee keer zo snel. De grote titels zijn weg of stellen weinig meer voor, de oude verwende mannen zijn gepensioneerd of weggesaneerd. Het jonge broekje dat ik toen was, is zelf zo’n verwende oude man geworden. Vroeger was alles beter: waarvan akte. De grijze bromberen zijn vervangen door naar aandacht hunkerende net niet-vrouwtjes die testen of je de auto ook met hoge hakken kunt besturen en jonge knulletjes die voor 6,99 euro een domeinnaam hebben gekocht met iets met auto’s erin. Daar verdien je niks mee, maar dat hoeft ook niet als je nog bij je moeder woont, en twee dagen gratis geheel verzorgd op reis is mooi meegenomen.

Onlangs was ik op zo’n reis om de gefacelifte Kia Cee’d te beoordelen. In de lobby van het hotel werd ik aangesproken door een mij onbekende, maar sympathieke jongen van een weblog waar ik evenmin van had gehoord.
“Hoe vond jij de GT?”, vroeg hij.
“Ik heb de driepitter gereden,” antwoordde ik, “de GT is niet relevant voor Nederland.”
Ik stapte in de bus die ons naar het diner zou brengen, de jongen ging naast mij zitten. “Hoe vond je de drieliter dan?”, hield hij vol. Waarschijnlijk had hij input voor zijn weblog nodig.
Ik keek hem verbaasd aan. “Drieliter?”
“Ja, die heb je toch gereden, zei je net?”
Het kwartje viel. “Nee, ik zei driepitter.”
Als je iets met auto’s heb, snap je de giller. Zo niet: denken dat er een Kia Cee’d met drieliter motor is, is zoiets als op de perstribune van Nieuwspoort je buurman aanstoten, naar Mark Rutte wijzen en vragen wie dat knulletje is.
Even later, aan tafel, ben ik er getuige van dat een van de mensen van Kia aan een volwassen kerel die ietsmetauto’s-punt-nl volschrijft, uitlegt dat Korea uit twee helften bestaat. De blogger had geen idee.

Ik ben maar op tijd naar het hotel gegaan. Terugverlangend naar de tijd van de oude mannen die alles al gezien hadden en in Japan patatjes bij het eten wilden.
Vroeger was alles beter.

Autojournalist

Over Frank Jacobs

Zoeken