Frank Jacobs, journalist

Lisette Vroege slachtoffer orgaanhandel?

28 december 2018 door Frank Jacobs Reageer

Eerder dit jaar schreef ik over de mysterieuze verdwijning van Lisette Vroege, ruim een kwart eeuw geleden in Haarlem. Naar aanleiding van die column werd ik benaderd door een man die een heel eigen kijk heeft op het mysterie en er zelfs een mogelijke verklaring voor heeft. Inclusief vermeende daders, met naam en toenaam.

‘De Fantast van Haarlem’: de weinig flatteuze titel die zijn tegenstanders hem hebben gegeven, heeft George de Vries zichzelf als geuzennaam aangemeten, als om te zeggen dat hij er geen seconde wakker van ligt. Of dat verstandig is waag ik te betwijfelen. George bijt zich al meer dan dertig jaar als een terriër vast in de nooit opgeloste verdwijning van Cheryl Morriën en schreef daar zelfs een boek over. Door jezelf fantast te noemen, al is het maar uit cynisme, bewijs je je eigen geloofwaardigheid geen dienst.

Toch heb ik gefascineerd naar het verhaal van George geluisterd. Want zelfs al zou hij hier en daar wat zijn doorgedraafd met zijn theorieën, nog steeds is het een man die is blijven zoeken en (soms letterlijk) graven nadat politie en justitie het dossier reeds lang hadden gesloten. Al is maar tien procent van wat hij denkt te weten waar, dan is hij nog steeds verder dan de officiële instanties.

De preoccupatie van George de Vries richt zich aanvankelijk op Cheryl Morriën, een zevenjarig meisje dat op 5 augustus 1986 spoorloos verdween in haar woonplaats IJmuiden. Hij begint zijn eigen speurtocht, loopt daarbij keer op keer tegen een muur van onwil en ongeloof bij justitie en schrijft een boek over de zaak, waarin hij stelt dat de beoogde dader, de inmiddels overleden seriemoordenaar Michel Stockx, niets te maken heeft met de verdwijning van Cheryl.
Tijdens zijn onderzoek stuit De Vries op verbanden met de vermissing van Lisette Vroege, een zaak die zes jaar na de verdwijning van Cheryl Morriën speelt. De Vries denkt dat beiden in handen vielen van dezelfde illegale orgaanhandelaren, van wie hij zelfs de namen en adressen weet te vertellen.

De Vries’ betrokkenheid bij de zaak Morriën begint op dinsdagmiddag 5 augustus 1986, de dag van Cheryls verdwijning. Hij loopt in die tijd meerdere keren per week hard in de Kennemerduinen, waar hij dan heen fiets om zijn fiets bij Het Wed, aan de Zeeweg in Overveen, te stallen. Die middag ziet hij op die parkeerplaats een groene Lada stationcar staan en even verderop een oranje Ford Transit bus. Tijdens zijn ronde, over een pad dat parallel loopt aan de Hoge Duin en Daalseweg in Bloemendaal, ziet hij tot zijn verbazing twee mannen in pak de struiken uit komen. Wanneer hij een uur later terug bij de parkeerplaats is, zijn de Lada en de Ford verdwenen.

Als een week na de verdwijning op televisie compositietekeningen worden getoond van de mannen bij wie Cheryl voor het laatst in de auto werd gezien, denkt De Vries het tweetal te herkennen dat hij uit de struiken heeft zien komen. Dan legt hij ook het verband tussen de Lada waarin Cheryl verdween en de Lada die hij die dag bij Het Wed heeft gezien. Toch meldt hij dit niet bij de politie. Om persoonlijke redenen, schrijft hij in zijn boek. Dat klinkt wat dubieus, maar tegenover mij heeft hij de omstandigheden toegelicht en je mag van me aannemen dat zijn motivatie begrijpelijk was en boven twijfel verheven.

Pas drie jaar later besluit hij met zijn bevindingen en eigen tekeningen naar justitie te stappen, maar die nemen hem dan niet meer serieus. “Ze zeiden: dat verzin je allemaal en je hebt je compositietekening grotendeels nagetekend van wat er in de krant heeft gestaan. Ze hebben mijn verhaal weggewuifd omdat ze toen die Stockx al op de korrel hadden”, zegt De Vries nu tegen mij.

Ondertussen heeft De Vries zelf ook niet stilgezeten en heeft hij beide mannen weten te traceren. De een heet Frits B. (volledige naam bij mij bekend), woont in Akersloot en is de zoon van een dame die ten tijde van Cheryls verdwijning aan de Hoge Duin en Daalseweg in Bloemendaal woont (op een steenworp afstand van waar De Vries hem uit de struiken zag komen). De ander, Ronald van der M. (ook zijn volledige naam is mij bekend) woont dan in Schalkwijk bij Haarlem. “Vlak bij de oma van Cheryl”, zegt De Vries.

Cheryl Morriën laat ik nu even voor wat ze is, het gaat hier over Lisette Vroege. Die verdwijnt, zoals ik eerder schreef, op 3 juni 1992, zes jaar na Cheryl. Op dat moment valt De Vries op dat zijn verdachten in de zaak Morriën beiden een band met Lisette hebben. B. werkt als fysiotherapeut bij de Mariastichting in Haarlem en was een tijd Lisette’s stagebegeleider. Van der M. heeft een handel in paramedische hulpmiddelen. en Lisette, zelf sinds kort fysiotherapeut, komt twee keer per week bij hem in de zaak om spullen voor haar werk te kopen.

Opnieuw loopt De Vries bij de politie tegen een muur van ongeloof aan. Maar dat ontmoedigt hem niet. Integendeel, hij richt zijn eigen onderzoek nu ook op Lisette Vroege. Het feit dat Lisette zowel B. als Van der M. persoonlijk goed kende, zou verklaren waarom ze op de avond van haar verdwijning zonder slag of stoot bij een van beiden kan zijn ingestapt. Lisette was ten tijde van haar verdwijning naarstig op zoek naar nieuwe woonruimte en het ouderlijk huis van B. aan de Hoge Duin en Daalseweg, waar hij executeur testamentair van was, stond leeg, weet De Vries: “Zijn moeder was overleden en het stond op de nominatie om verkocht te worden.” Frits B. had Lisette gemakkelijk thuis kunnen opwachten om haar mee te tronen om het huis te bekijken. Waarom zou ze haar voormalig stagebegeleider wantrouwen?

Wat tegen B. pleit is zijn gedrag rond de woning aan de Hoge Duin en Daalseweg na de verdwijning van Cheryl Morriën, vertelt De Vries: “In de periode dat zijn moeder opgenomen was, heeft hij een prieeltje in de tuin gebouwd, op een betonnen fundering. Dan denk ik: als je moeder al zwaar op leeftijd is, met het vooruitzicht dat ze niet meer terug komt, of misschien nog heel kort, dan ga jij geen prieeltje storten op drie bij twee van beton met een hele overkapping erop. Ik heb het vermoeden dat als er iets in die tuin ligt, dat het daar onder ligt. Ze hebben er nu alweer een oprit overheen gestort.” Bovendien is B., zo weet De Vries, ten tijde van de verdwijning van Cheryl eigenaar van een Groene Fiat 124 stationcar, een model dat slechts op details afwijkt van de als Lada geïdentificeerde auto waarin Cheryl is ontvoerd.

De Vries’ wantrouwen jegens B., die inmiddels in Bergen woont, blijft knagen. De huidige bewoner van het huis aan de Hoge Duin en Daalseweg, volgens De Vries een ‘bekende van politie’ maar niet bij deze zaak betrokken, weigert mee te werken aan onderzoek op zijn perceel. Niettemin neemt De Vries contact op met Signi Zoekhonden, die in 2017 de omgeving van het perceel afspeuren: “Eén hond sloeg aan aan de noordkant van de tuin, terwijl de wind uit het zuidwesten kwam, twee voor, bij de oprit. Een lijklucht dus. We belden de politie, die met veel bombarie en een officier van justitie aan kwamen rijden. Ze zouden het doorgeven aan het cold case-team, maar er is nooit iets mee gebeurd.”

Je kunt George de Vries bestempelen als een hedendaagse Don Quichot of, zoals de volksmond zegt, de Fantast van Haarlem, maar gebrek aan volharding kun je de man in elk geval niet in de schoenen schuiven. Dat doet hij op zijn beurt des te meer richting justitie. Volgens De Vries laat de politie steek op steek vallen, zowel in de zaak Cheryl Morriën als in de zaak Lisette Vroege: “Ik heb het zelfs zo meegemaakt: ze moesten de vorige bewoner vinden van dat huis aan de Hoge Duin en Daalseweg. Na een half jaar kreeg ik een brief dat die mensen vermoedelijk waren vertrokken naar het buitenland en dat ze niet waren te traceren. De volgende middag had ik ze allebei gevonden: de een in Frankrijk en de ander in Groningen.” En: “Dezelfde mensen in twee verdwijningszaken. Plus het feit dat die honden onafhankelijk van elkaar aanslaan. Daar ga je toch op zijn minst naar kijken? Het lijkt wel of ze het niet willen. Ik heb heel veel correspondentie met justitie. Ze hebben er geen belang meer bij, ze kunnen er niet mee scoren.”

Waar of niet, noch Cheryl Morriën, noch Lisette Vroege is gevonden, terwijl we inmiddels een klein half mensenleven verder zijn. Beiden zouden nu vrouwen van middelbare leeftijd zijn en niemand zal ooit weten wat ze in hun verloren leven bereikt zouden hebben. Is er dan geen enkele denkbare verklaring voor de verdwijningen van Lisette Vroege en Cheryl Morriën? George de Vries denkt van wel: “Frits B. is gewoon fysiotherapeut geweest, hij heeft anderhalf jaar geleden een huis in Bergen gekocht voor 700.000 euro, terwijl zijn oude huis in Akersloot nog niet eens verkocht was, hij heeft twee boten van een meter of 14, 15. Hij heeft een huis in Portugal. Ik vind het knap dat je dat kan van een salaris van een fysiotherapeut. Ik wil het niet in verband brengen, maar zijn huis in Portugal ligt in de buurt van waar Maddy McCann is verdwenen. Ik denk zelf dat je in de richting van orgaanhandel moet zoeken. Een hart bracht in ’86 250.000 dollar op op de zwarte markt.”

Is daarmee Dinand (of Dinant, Dynand of Dynant) Heiner, vriend van het slachtoffer toch een van de belangrijkste verdachten in de verdwijning van Lisette Vroege, vrijgepleit? George de Vries heeft nooit echt in zijn betrokkenheid geloofd: “Ze vielen over het feit dat hij bladzijden had gescheurd uit het dagboek van Lisette. Ik denk dat daar een heel logische verklaring voor is. Als jij een seksuele relatie met zo’n meisje hebt en zij schrijft misschien dingen daarover in haar dagboek, wil jij niet dat de politie dat leest of dat het misschien straks op tv wordt uitgezonden van hij deed dit of hij deed dat. Hoe onschuldig het misschien ook is: ik zou het er ook uit scheuren. Ik heb Dinand ooit gevonden in de Tempeliersstraat in Haarlem, ben niet bij hem langs geweest. Stel, je vrouw verdwijnt en ze komen jou daar even over doorzagen. Ten eerste zit je al met de spijt dat ze verdwenen is en dan gaan ze je misschien nog beschuldigen.”

We zullen het wellicht nooit weten, net als van zo veel andere raadselachtige verdwijningen: Tanja Groen, Natalee Holloway, noem maar op. Gelukkig heeft Corrie van der Valk bewezen dat niet elk mysterie eeuwig houdbaar is. Worden ze ooit opgelost? Als het aan ‘fantasten’ zoals George de Vries ligt, misschien wel.

Waarom Schiphol op zee bezopen is

13 november 2018 door Frank Jacobs Reageer

Mijn vader zei wel eens gekscherend dat tachtig procent van de Nederlandse bevolking achterlijk is. Dat klinkt arrogant, maar in een enquête van De Telegraaf over een tweede Schiphol op zee blijkt 82 procent van de respondenten daar wel iets in te zien. Toegegeven, dat zijn Telegraaf-lezers, maar niettemin is deze onderschrijving van mijn vaders boude bewering zorgwekkend.

Een half miljoen vliegbewegingen per jaar: dat is het maximum, ofwel plafond waar Schiphol zich tot 2020 aan te houden heeft. Je zou zeggen dat ze daarmee aardig wat hoofdruimte overhouden, maar afgelopen jaar waren het er al bijna 497 duizend. De rek is er dus zo goed als uit en daarmee komt een oud plan uit de jaren negentig weer bovendrijven: een tweede Schiphol op zee, in de vorm van een kunstmatig opgespoten eiland. Komt dat er niet, dan ‘doen we Nederland op slot’, aldus bestuursvoorzitter Peter Berdowski van Boskalis, niet geheel toevallig een maritiem bedrijf dat staat te trappelen om deze miljardenopdracht binnen te slepen.

‘Nederland op slot’? Dat klinkt nogal melodramatisch, daarom zal ik even uitleggen waar Berdowski precies op doelt. Berdowski waarschuwt dat we straks niet meer voor 39 euro kunnen doorzakken op de Ramblas. Berdowski vreest dat voor 79 euro kerstshoppen in Londen in de toekomst verleden tijd is. Berdowski wil zeggen dat een weekje Malediven binnenkort weer kost wat het, de milieuschade die dat pleziertje met zich meebrengt in acht genomen, zou moeten kosten. En ja, Berdowski schermt met meer werkgelegenheid ~~bij de firma Boskalis~~ voor heel Nederland.

Mijnheer Berdowski, u moet weten dat je ook in Leiden heerlijk kunt doorzakken. Dat kerstshoppen in Amsterdam reuze gezellig is. Dat het Nederlandse strand hartstikke mooi is (mits er geen vliegveld voor wordt aangelegd). En dat die verleidelijke bestemmingen zich allemaal op retegroene fietsafstand bevinden. Meer in eigen land consumeren is trouwens uitstekend voor die werkgelegenheid waar u zo begaan mee zegt te zijn. Misschien moeten een paar kunstmatigeilandopspuiters van Boskalis omgeschoold worden tot ober of winkelbediende, maar ook dat is weer goed voor de werkgelegenheid. Ziet u dat zelf niet zitten? Geen nood aan de man: u mag met uw Boskalis onze stranden een stukje opspuiten, zodat er meer mensen op kunnen. Oók weer goed voor de werkgelegenheid.

Ruim tachtig procent van de ~~bevolking~~ Telegraaflezers wil kont aan kont op verre stranden blijven kunnen liggen en is daartoe bereid onze eigen kust te laten verminken door Schiphol en Boskalis. Zo niet, gaat Nederland op slot.
Op slot?
Op slot, beste Peter Berdowski, dat zitten we rond de volgende eeuwwisseling met z’n elf miljarden, wanneer de laatste stukken regenwoud gekapt zijn om plaats te maken voor suikerrietplantages ten behoeve van bio-ethanol, waarmee we de laatste druppels olie hebben versneden om het ‘duurzaam’ te mogen noemen.

Misschien kunnen we van dat lelijke, opgespoten eiland voor de kust dan een tropisch zwemparadijs maken.

Wanneer wordt Lisette Vroege gevonden?

31 augustus 2018 door Frank Jacobs Reageer

Niemand met een greintje gezond verstand had nog durven hopen dat de twintig jaar oude moord op Nicky Verstappen ooit nog opgelost zou worden. Met de arrestatie van Jos Brech is er ineens weer gerede kans dat we toch zullen weten wat er destijds met Nicky is gebeurd. Wellicht is er dan ook nog hoop voor de nabestaanden van Lisette Vroege, een vrouw van midden twintig die op een mooie zomeravond in 1992 volslagen onverwacht in het niets verdween. Waarom is ze tot op de dag van vandaag onvindbaar?

Het is woensdagavond 3 juni 1992. Op het terras van tennisclub WOC, aan de Zeeweg die Haarlem met Bloemendaal aan Zee verbindt, zit de 27-jarige Lisette Vroege bij te komen van een uurtje tennis. Ze heeft net met een makelaar gesproken, omdat ze op zoek is naar een nieuwe woning. Tegen negenen hangt de zon al laag boven de Noordzee. De schaduwen van de bomen rond het sportcomplex worden langer en Lisette krijgt het koud. Ze zegt tegen haar vriend Dinand Heiner (26), die nog een balletje slaat, dat ze vast naar huis gaat en stapt in haar blauwe Volkswagen Polo met kenteken JK-28-HJ. Ze rijdt in zo’n tien minuten naar haar appartement op de eerste verdieping van Kleverparkweg 44, een statig herenhuis ten noorden van het centrum van Haarlem.
Het is een leuk appartement, maar Lisette heeft van haar huurbaas te horen gekregen dat ze er uit moet. Hij gaat verbouwen en wanneer dat klaar is, zal de huur te hoog zijn voor de jonge, net afgestudeerde fysiotherapeute. Vijf voor half tien zien twee buurvrouwen en een passerende hardloopster nog hoe Lisette haar auto parkeert en door het tuinhekje naar de voordeur loopt. Het is de laatste bekende keer dat iemand Lisette heeft gezien.

Lisette’s tennisschoen en racket staan niet, zoals gebruikelijk, onderaan de trap

Volgens zijn eigen verklaring arriveert vriend Dinand (soms geschreven als Dynand, Dynant of Dinant) rond tienen bij Lisette’s huis. Al vanaf de straat ziet hij dat er geen licht brandt, terwijl zowel Lisette’s auto als haar fiets gewoon voor de deur staan. Binnen wacht hem, zo vertelt hij de politie, een tweede verrassing. Lisette’s tennisschoenen en racket staan niet, zoals gebruikelijk, onderaan de trap. Bovendien is ook de deur boven, de toegang tot het appartement, op slot. In 1992 heeft nog niemand een gsm op zak, dus Dinand kan niet veel meer doen dan afwachten. Wanneer Lisette om elf uur nog geen teken van leven heeft gegeven, belt hij de politie. Die ziet in zo’n korte verdwijning nog geen reden tot paniek en ook wanneer Dinand een half uur later nog eens belt en een derde keer om kwart over twee, zegt de politie dat ze vast gauw weer terug zal komen.

Ruziënde man en vrouw
Maar terugkomen doet Lisette niet. Ze blijft de hele nacht weg en de volgende dag neemt de politie aangifte op van vermissing. Het gebruikelijke onderzoek komt op gang, maar er wordt geen enkel spoor van geweld of andere aanwijzingen gevonden die indicaties geven wat er met de jonge vrouw is gebeurd nadat ze die woensdagavond naar haar voordeur liep. Een buurvrouw denkt een ruziënde man en vrouw te hebben gehoord, maar haar verklaring is te onzeker; ze had het geluid van de televisie nogal hard staan. Lisette is onvindbaar, net als haar schoenen en racket. Dat laatste is voor de recherche reden om aan te nemen dat Lisette niet naar binnen is gegaan. Werd ze voor de deur door iemand aangesproken en is ze met hem (of haar), al dan niet vrijwillig, meegegaan?
De vrienden van Lisette beginnen een posteractie en burgers gaan massaal op zoek. De lokale Rotary, een hengelclub, Lisette’s oude middelbare school: de betrokkenheid is groot. Helderzienden turen in hun glazen bollen, maar van Lisette geen spoor en de zaak zit muurvast.

Zelfmoordscenario
Op 26 oktober, een kleine vijf maanden na de verdwijning, wordt in het talud van de Delftlaan, ter hoogte van de tegenwoordige ijsbaanhal, hemelsbreed zo’n achthonderd meter van haar woning, Lisette’s Donnay-racket gevonden. Het is gebroken. De politie zoekt de omgeving verder af en vindt vier dagen later in een sloot een van de vermiste tennisschoenen. Het NFI vindt op de spullen geen bruikbare sporen, maar dat en hoe ze gevonden zijn, maakt de kans dat Lisette vrijwillig is verdwenen wel een stuk kleiner. Die was overigens al niet heel groot, omdat ze verder helemaal niets had meegenomen die woensdagavond. Ook het zelfmoordscenario is nu een stuk minder aannemelijk, al was dat al erg onwaarschijnlijk. Waarom zou ze eerst naar huis zijn gegaan om vervolgens met haar racket onder de arm elders een eind aan haar leven te maken?

Neurotische bokser
Vele jaren later, in 2012, spreken rechercheurs van een ‘kale verdwijning’: geen lijk, geen motief, geen bloedsporen, geen teken van leven. In de eerste uren na de verdwijning had de politie alerter moeten zijn, erkennen ze tegenover de Volkskrant. Een cold case-onderzoek uit 2011 levert niets op en ook de tips die een uitzending van Opsporing Verzocht in januari 2011 oplevert, lopen dood.

Hoewel er geen sluitend bewijs tegen hem is, wijst alles naar Lisette’s vriend Dinand

Wat er nu werkelijk is gebeurd met Lisette Vroege, is ruim een kwart eeuw later nog steeds een raadsel. Wie de weinige feiten op een rij zet, kan bijna niet anders dan geloven dat ze vrijwillig met iemand mee is gegaan. Ze was een jonge, gezonde vrouw en dus prima in staat zich te verzetten. Dat zou door de buren gezien of gehoord moeten zijn. Bovendien zijn er geen sporen van een handgemeen of ander geweld in of rond haar huis gevonden. Van vriend Dinand werd gezegd dat hij jaloers uit de hoek kon komen, hij had een sleutel van haar huis en met hem zou ze in alle vertrouwen mee zijn gegaan. Had hij haar gesprek met de makelaar die avond op de tennisclub verkeerd opgevat en is hij daardoor doorgeslagen? Het is vreemd dat hij al na een half uur de politie belde en zijn reacties tegenover de media, waaronder een verslaggever van Tros Vermist, waren ronduit agressief. Zo schreef een journalist van de Volkskrant dat hij tijdens hun gesprek ‘om hem heen danste als een neurotische bokser’.

Uit de wind
Opmerkelijk is ook de grote mate waarop Dinand al die jaren uit de wind werd gehouden. Hoewel er voor zover bekend geen enkel sluitend bewijs tegen hem is, wijst alles naar hem, terwijl elk ander scenario al gauw vastloopt. Alleen hij had een sleutel van haar woning, het feit dat haar schoen los werd gevonden wijst erop dat ze binnen is geweest, terwijl drie getuigen haar alleen thuis hebben zien komen. En wie belt er na een half uur al de politie wanneer een 27-jarige vrouw niet thuis blijkt? Indien hij onschuldig is, zou Dinand als vriend van het slachtoffer zelf ook slachtoffer zijn. In plaats daarvan verdwijnt hij volledig van de radar. Iedereen weet dat Michael P. Panhuis heet, Jos de G. De Graaf en Jos B. Brech, maar van Dinand weten we nagenoeg niets. Zelfs de spelling van zijn voornaam wisselt, wat hem nog moeilijker te vinden maakt.

IJshal
Wie het ook was, de dader heeft Lisette Vroege meesterlijk laten verdwijnen. Gezien de vindplaats van de schoen en het racket is het niet ondenkbaar dat haar resten onder een dikke laag beton en ijs liggen. In 1992 was de bouw van IJshal Haarlem net begonnen en werd de betonnen fundering gegoten. Wellicht was de dader zo geslepen om haar in de bouwput te begraven, zodat de bouwvakkers de klus voor hem afmaakten en dan ligt Lisette Vroege tot de dag van vandaag onder het sportcomplex. En dan wordt ze misschien toch nog gevonden, ooit, wanneer de schaatshal tegen de vlakte gaat. Maar zelfs als dat gebeurt, is het maar de vraag of haar resten dan nog sporen vertonen die leiden naar de dader. Als die dan nog leeft.

Hitler’s Son

18 augustus 2018 door Frank Jacobs Reageer

April 30th 1945. Berlin is destroyed and surrounded by russian troups, hungry for victory, revenge and german blood. Within only a few days, a young woman witnessed her husband being shot and her neighbour hanging himself, before being raped by russian soldiers and kidnapped by two high ranked german military men. In an underground bunker, Adolf Hitler and his entourage realize that the end is near. Hitler is determined never to let himself being captured by the russians and commits suicide, together with his wife Eva Braun.

January 23th 1965. Two young aircraft mechanics steal a Lockheed Neptune from the dutch naval airbase of Valkenburg. Although they lack flying experience, they manage to get the plane airborne. Only a few minutes later though, they crash it in the North Sea. No one understands what made these fine young men do such a thing, since they must have known that there was no chance whatsoever that they could ever land the plane safely or survive this deed.

2018. A somewhat eccentric man moves into a manor in the dunes. He spends his days hiking at the beach and in the dunes, leaving the villagers wondering how he can afford his costy house and what he does for a living. During one of his strolls, the man meets a woman from the village. They get acquainted and the woman shows him a photograph her father once found at the beach decades ago. The picture appears insignificant, until the man discovers the mind blowing truth behind it.

Three different events in three different eras soon appear to be connected in a peculiar way. A man who learned to even mistrust facts is to disclose facts that are too shocking to be trusted. He decides to chase them anyway and soon finds out that someone is not amused by his curiousity, causing a sequence of terrible events.

Hitler’s Son is a historical fact-fiction thriller, set on the aftermath of World War II. Freedom is reclaimed and the nazis seem to be defeated, but are they really? The line between facs and assumption appears thinner than ever.

The obscure history of the Quandt family

17 augustus 2018 door Frank Jacobs Reageer

The Quandts are considered the wealthiest family in Germany, but they prefer living out of the footlight. For a reason: although car maker BMW owes its existence after the fifties to the Quandts, their family history is a sequence of dark secrets, extortion, messing with stakes and forced labour.

During the late 1950’s car maker BMW is close to bankrupcy. A hostile takeover by rival Daimler seems inevitable and is feared by shareholders and the unions. But rescue comes by surprise. The industrial tycoon Herbert Quandt stands up for an independent BMW, thus saving the brand from wreckage. Up to present BMW owe their unique, independent position to Quandt’s move, and countless staff and BMW-fans should be grateful to him. But the history of Germany’s richest family has some very dark pages.

Emil Quandt is born during the later years of the industrial revolution from a family with dutch origins. They fled their homeland when emperor William I summoned Protestants who were being suppressed to come over to Prussia. These days, the Quandts aren’t particulary wealthy, but in 1883, Emil obtains a confection-factory by marrying the owner’s daughter. The factory produces army uniforms, amongst other products. By overtaking a second company in 1900, he consolidates the basis for a new, industrial dynasty.

His son Günther turns out to be a runner up in the family business and gets to become main supplier of uniforms during the Great War. After the war, Quandt steps into chemical industry and he acquires a majority share in the battery producer AFA (that would later become Varta). Quandt launches negative gossip on AFA, thus devaluating the shares, so he can obtain them cheap. Shortly after, AFA presents new technology, causing the shares to rise again. It is with these kind of tricks that Günther Quandt survives the 1929 recession that hits the entire world, and Germany in particular. The weapon industry attracts his interest as well and soon, Quandt is a big name there.

In January 1920, Günther get acquainted with 19 years old Magda Friedländer. In spite of her young age, she has been through a lot. Born from an unmarried mother, she sees her stepfather and biological father quarreling for her attention. To Magda, Günther is a ticket to the jetset, although he is more than twice her age. One and a half year later they get married, but not before Magda changes the surname she obtained from her stepfather to that of her biological daddy, Ritschel, because Friedländer sounds too Jewish to her husband to be. The marriage brings them a son they call Harald, but no fortune. Their difference in age is too much of a gap. Magda soons starts seeking delight elsewhere, having affairs with the likes of Helmuth, Quandt’s eldest son from with first wife, a cousin of the later American president Hoover and a Jewish-Russian lawyer. Soon, Günther is fed up with her infidelity and he throws Magda out.

Joseph Goebbels’s wedding. Next to him young Günther Quandt, behind him Adolf Hitler.

Magda obtains a lucrative settlement by threatening her ex-husband with compromising documents. She moves to Berlin, to work for the nazi party NSDAP, where she meets Joseph Goebbels. In December 1931 they get married. Her new husband introduces her to the nazi top, whilst her son Harald is inflicted with a particulary uneasy stepfather. Young Harald Quandt is one of the guests at the wedding where Adolf Hitler is Goebbels’s best man. It is believed by some historians that Magda later became Hitler’s mistress.

It is to 23 years old Harald Quandt that Magda Goebbels adresses her last letter, before killing all her other children and herself in the führerbunker, one of the last days of WW2.

Indelicat as it is, this relation between the nazis and Quandt is not the only one. Quite the opposite: in 1931 already, Günther Quandt is one of the captains of industry supporting Adolf Hitler financially. He invests 25,000 Reichsmark in Hitler’s campaign. In return, Hitler appoints him Wehrwirtschaftführer, just like Wilhelm Messerschmidt, father and son Krupp and Ferdinand Porsche. Although the title is mostly symbolic, lucrative orders are to come soon.

The Quandt company supplies army uniforms, ammunition and batteries for submarines and the V2 flying bombs. They employ prisoners of war and inmates from concentration camps. Two of the Quandt factories even get their own concentration camp, named ‘aussenlager’ (auxiliary camp), including an execution court. Quandt consolidates his position by buying dispossessed Jewish companies cheaply.

Perhaps the most disturbing example of that is the case of the Luxembourgs businessman Léon Laval. After he refused to sell his battery-factory to Quandt, the Gestapo arrest him to be detained in a concentration camp.

After the german defeat, Günther Quandt is captured by the Americans and he is kept in preliminary custody for two years. Some of the evidence is kept by the British and never handed over to the Americans. As a result, no charges are leveled against him in the Nuremberg trials. He is considered a follower during the Thirth Reich, not collaborating out of political conviction, but driven by opportunism. A poor excuse perhaps, but in his memoirs Quandt states believing that prior to the war, too little people had read Mein Kampf: “Else, the most cruel chapter in german history might have been saved. I blame myself for not having taken Hitler more seriously.”

The regretful man dies in 1954, aged 73. The company and family capital are divided equally between his sons, Herbert from his first marriage and Harald from the late Mrs. Goebbels. Harald will look after the metal and machinery industry, Herbert gets in charge of textile, chemistry, electric and automotive. In particular automotive turns out to be a tough job. The Quandts hold 10 percent Daimler-Benz and 30 percent BMW. The latter is in deep trouble during the late fifties and the management sees no other way out than selling to rival Daimler-Benz. Initially, Herbert Quandt tends to agree, but the resistance of the staff and the unions impress him. Instead of selling, he buys 50 percent of BMW, enough to veto the takeover. The risk is huge, but he convinces the banks and his rescue plan works. A whole new range of car models, Neue Klasse, turns out to be very successful. In 1964 BMW is back on track, and will only get better.

His half brother Harald is mainly successful as a hobby pilot and that eventually kills him. In 1967, during a flight in northwest Italy, he hits a mountain, presumably caused by instrumental failure. The precise cause of the crash is never cleared. From that moment, Harald’s five daughters control his share of the family capital.

Although a busy man, Herbert Quandt is enjoying life. He gets married three times and has four daughters and two sons: Sylvia, Sonja, Sabina, Sven, Susanne and Stefan. He must have loved the letter S.

After Herbert Quandt passes away, his thirth wife Johanna takes over control. Born Johanna Maria Bruhn in 1926 in Berlin, she walked into Quandt’s office as his new assistant in the mid 1950’s. Soon, she started influencing her boss. In 1960 they get married and the couple has two children, Susanne and Stefan. Herbert’s bad sight slowly turns into total blindness, so every morning Johanna reads the financial papers to him, thus developing a very bright financial insight. As a widow she obtains 16.7 percent share at BMW and she becomes a member of the supervisory board and, after a while, vice president.

Johanna in particular is very keen on anonymity, but unfortunately that is not granted to her. 2007, german television broadcast a documentary named ‘Das Schweigen der Quandts’, in English ‘The Silence of the Quandts’, reveiling the involvement of the family in nazi-crime during World War 2. Countless documents prove that most of the family fortune is obtained by abusing war victims. Forced labour in the battery factories were exposed to deadly gasses and Günther Quandt would ‘order’ 80 fresh prisoners each month to replace the deceased. Only Sven Quandt, a son from Herbert’s second marriage, is willing to comment, but he makes the outrage even worse by rejecting any guild. “We ought to forget these things finally. In other countries things alike happend, but no one ever mentions that.” The fact that Sven is enjoying his dirty money with his expensive racing hobby (X-Raid, Dakar Rally), is not soothing it either. Stefan Quandt later tries to mitigate his cousin’s words in Handelsblatt: “He was not prepared to that question.”

Trouble hardly ever comes alone. Shortly before the embarrasing broadcast, Susanne gets involved with a swiss playboy, who manages with his smooth talk to make her spend a lot of money on him. Susanne has no clue that Heig Sgarbi is a professional at extorting wealthy, bored ladies, and that he had a complice filming and photographing their love acts. After Susanne puts an end to the affair, Sgarbi confrontates her with the footage and pictures, demanding more money.

Susanne Quandt and het husband Jan Klatten

This time though, Susanne has the guts you’d expect from Germany’s most successful busines woman. She confesses the affair to her husband, thus frustrating the blackmailing. Arriving at the hand over-location, Sgarbi runs into an arrest team. The judges are not impressed with his explanation that he did it to revenge his Jewish grandfather, and Sgarbi is convicted to six years imprisonment. Nevertheless, the affair makes headlines and even leads to a tv-movie, named ‘In der Falle’ (trapped).

Her love life might be a disaster, but her businesses are flourishing more than ever. According to the german Manager Magazin, Susanne and her brother Stephan are worth 30 billion euros. That leaves some headroom in case a shifty playboy tries to blackmail one. Though the Quandts have never really expressed their regrets about the origin of their fortune, Susanne recently donated 100 million euros to help less fortunate people to a better future. Now that’s some pardon and would be a good example for her racing half brother Sven.

In the meantime, the power of the Quandts at BMW is as huge as it had been for many years. You will not find one Quandt in the board of directors, but both Susanne and Stefan are members of the supervisory board since 1997, Stefan as the vice president since 1999. He owns 29 percent of the shares, his sister 21 percent, which adds exactly to half of BMW. The other half is owned by institutional and private investors. BMW shares are fine shares: the car builder is flourishing better than ever. That would have been completely different if Herbert Quandt would not have vetoed the Daimler-takeover back in 1959.

Hitlers Zoon

16 augustus 2018 door Frank Jacobs Reageer

30 april 1945. Berlijn ligt volledig in puin en is omsingeld door Russische troepen, hongerig naar overwinning, wraak en Duits bloed. Een jonge vrouw die haar man voor haar ogen gefusilleerd zag worden, meemaakte dat haar buurman zich ophing en daarna werd verkracht door Russische soldaten, wordt door twee hoge Duitse militairen van straat geplukt. Ondertussen, in een bunker diep onder de rijkskanselarij, realiseren Adolf Hitler en zijn gevolg zich dat hun situatie uitzichtloos is. Hitler wil koste wat kost voorkomen dat hij in handen van de Russen valt en pleegt samen met Eva Braun zelfmoord.

23 januari 1965. Op het Nederlandse vliegkamp Valkenburg kapen twee jonge vliegtuigmonteurs een viermotorig toestel. Hoewel ze geen enkele vliegervaring hebben, weten ze de Lockheed Neptune toch de lucht in te krijgen. Maar niet voor lang; enkele minuten nadat ze zijn opgestegen, storten ze in de Noordzee. Niemand begrijpt wat de mannen dreef tot deze daad, waarvan ze moeten hebben geweten dat ze hem onmogelijk konden overleven. De marineleiding gooit het op een dronkenmanstunt, getuigen die zeggen te weten dat de jongens nuchter waren, krijgen een spreekverbod. Waarom ze dan wel moedwillig hun dood tegemoet vlogen, blijft een mysterie dat in de jaren die volgen in vergetelheid raakt.

2018. Een in zichzelf gekeerde man betrekt een villa aan zee. Hij brengt zijn dagen door met lange wandelingen door de duinen en over het strand, terwijl de dorpelingen zich afvragen hoe hij dat dure huis heeft kunnen betalen en waar hij van leeft. Tijdens een van zijn tochten ontmoet de man een vrouw uit het dorp. Ze raken bevriend en op een dag toont de vrouw hem een foto die haar vader haar vlak voor zijn dood gaf. Het oude zwart-witportret van een moeder met haar kind lijkt onschuldig, maar dan ontdekt de man beetje bij beetje de verbijsterende feiten achter die ogenschijnlijk eenvoudige plaat.

Drie verschillende gebeurtenissen in drie verschillende tijden blijken nauw met elkaar te zijn verweven. Een man die tegen een gruwelijke prijs heeft geleerd dat zelfs feiten soms niet te vertrouwen zijn, stuit op feiten die te angstaanjagend zijn om ze wel te vertrouwen. Wanneer hij besluit ze toch na te jagen, komt hij erachter dat er een macht is die niet is gediend van zijn nieuwsgierigheid.

Hitlers Zoon is een historische fact-fiction-thriller die zich afspeelt tegen de achtergrond van de nadagen van de tweede wereldoorlog. De vrijheid is herwonnen en de nazi’s lijken verslagen, maar zijn ze dat wel echt?